Μάμετ, Ντέιβιντ

(David Mamet, Σικάγο 1947 –). Αμερικανός θεατρικός συγγραφέας, σεναριογράφος, σκηνοθέτης και ηθοποιός. Σπούδασε αγγλική λογοτεχνία στο κολέγιο Γκοντάρ του Βερμόντ και στη συνέχεια παρακολούθησε μαθήματα θεάτρου στη Νέα Υόρκη (1967-69). Εργάστηκε αρχικά ως ηθοποιός, έως το 1970, και αργότερα δίδαξε ηθοποία στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Το 1971 επέστρεψε στο Σικάγο όπου ίδρυσε τη θεατρική ομάδα Σεντ Νίκολας, ενώ παράλληλα εργάστηκε ως καλλιτεχνικός διευθυντής του περίφημου θεάτρου Γκούντμαν. Το 1976 έγινε ευρύτερα γνωστός με τα έργα του Σεξουαλική διαστροφή στο Σικάγο (Sexual perversity in Chicago, 1971) και Αμερικανός βούβαλος (American buffalo, 1975), το οποίο μετέφερε σε σενάριο για τον κινηματογράφο το 1996. Στα τέλη της δεκαετίας του ‘70 είχε ήδη παρουσιάσει μερικές μεγάλες θεατρικές επιτυχίες, όπως το Μια ζωή στο θέατρο (A life in the theatre). Το 1981 έγραψε το πρώτο του κινηματογραφικό σενάριο, από μια νουβέλα του Τζέιμς Κέιν, το περίφημο Ο ταχυδρόμος χτυπάει πάντα δύο φορές (The postman always rings twice, 1981), που σκηνοθέτησε ο Μπομπ Ράφελσον δημιουργώντας αίσθηση για την τολμηρότητα του θέματός του. Το 1984 κέρδισε και το βραβείο Πούλιτζερ για το θεατρικό έργο Glengarry Glen Ross, το οποίο μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο σε δικό του σενάριο (Οικόπεδα με θέα, 1992). Το 1987 γνώρισε την επιτυχία ως σεναριογράφος με το σενάριο της ταινίας Οι αδιάφθοροι (The untouchables, 1987) του Μπράιαν ντε Πάλμα. Από τότε τα περισσότερα από τα περίπου 20 σενάριά του που έγιναν ταινίες γνώρισαν πολύ μεγάλη εμπορική απήχηση, ενισχύοντας την φήμη του σε ολόκληρο τον κόσμο. Γνωστότερα από αυτά είναι Η ετυμηγορία (The verdict, 1982), Χόφα (Hoffa, 1992), Μάλκομ Χ (Malcom X, 1992), Ο θείος Βάνια στο Μπροντγουέι (Vanya on 42th street, 1994), Ο πρόεδρος, ένα ροζ σκάνδαλο κι ένας πόλεμος (Wag the dog, 1997), για το οποίο προτάθηκε τόσο για το Όσκαρ όσο και για τη Χρυσή Σφαίρα καλύτερου σεναρίου κ.ά. Διακρίθηκε εξίσου ως σκηνοθέτης με τις ταινίες Η λέσχη της απάτης (House of games, 1987), Ανθρωποκτονία (Homicide, 1991), Ολεάνα (Oleanna, 1994), μεταφορά δικού του θεατρικού έργου, Στημένο παιχνίδι (The Spanish Prisoner, 1997), Το κόλπο (Heist 2001) κ.ά. Η γλώσσα και οι ρυθμοί των θεατρικών του έργων συγκρίθηκαν με αυτά του Χ. Πίντερ και του Σ. Μπέκετ. Ασχολήθηκε ιδιαιτέρως με δυνατούς ανδρικούς χαρακτήρες σε μια μάλλον πατριαρχική αντιμετώπιση της καθημερινότητας, αποτυπώνοντας τα αντιφατικά και συχνά σκληρά ήθη της αμερικανικής μικρομεσαίας αστικής τάξης.